تحقیق آسیب شناسی اجرای علنی مجازات ها از منظر جامعه شناسی کیفری

پروژه پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد در رشته حقوق گرایش جزا جرم شناسی با موضوع آسیب شناسی اجرای علنی مجازات ها از منظر جامعه شناسی کیفری

چکیده

هدف از پژوهش حاضر آسیب شناسی اجرای علنی مجازات ها از منظر جامعه شناسی کیفری می باشد. جامعه شناسی که از لفظ سوشیتی به معنای اجتماع مشتق شده است، از علوم و رشته های قدیمی در بین انسانها است که البته تا زمانی که بعداً گفته خواهد شد ،به این عنوان وجود نداشته است. اما مفاهیم، نگرش ها و روش های آن در لابلای اندیشه های پیشینیان به خوبی نمود یافته است. جامعه شناسی کیفری شاخه ای از جامعه شناسی حقوق بوده و به مطالعه فرآیند قانونگذاری، چگونگی انعکاس مجازات در جامعه، میزان کارآیی مجازات، میزان بازدارندگی مجازات (مانند اعدام) و بالاخره فرآیند دادرسی کیفری می پردازد. یکی از مسائلی که در جامعه شناسی کیفری مطرح است اجرای علنی مجازات و آسیب شناسی این مسئله است . علنی بودن مجازات به مفهوم منتشر کردن و آشکار نمودن آن است و آشکار نمودن مجازات، دو معنا دارد: یکی این که فقط خبر آن در بین مردم منتشر گردد و دوم این که علاوه بر اطلاع مردم، حضور آنان نیز در زمان اجرای حکم لازم است. اجرای علنی به این معنا است که مجازات در مکانی اجرا شود که اگر کسانی مایل به حضور در آن مکان باشند، بتوانند حضور یابند و کسی مانع حضور آنها نشود. یقینا فردی که در انظار عمومی و در ملأ عاممجازات می شود غیر از تحمل مجازات مربوطه رنج نگاه های حاکی از ملامت، تنفر، تمسخر و ... را نیز متحمل شده و به شخصیت وی لطمات جبران ناپذیری وارد می آید و افراد جامعه را که پیرامون وی گرد آمده اند را دشمنانی می پندارد که از مشاهده درد و رنج او لذت می برند و این تصور حائلی بین او و جامعه ایجاد می کند که اصلاح و بازگشت وی را غیر ممکن و یا دشوار می سازد. از لحاظ حقوقی نیز می توان بر اجرای مجازات در ملأعام ایراد، بدین سبب که ماده 10 آیین نامه نحوه اجرای احکام، تصمیم گیری راجع به محل اجرای حکم شلاق و اعدام به نظر دادگاه محول شده و از طرف دیگر دیدگاه های قضات راجع به اجرای مجازات در ملأعام متفاوت است.برخی از قضات، مجازات در ملأعام را دارای آثار مثبت ارزیابی کرده و بدان حکم می کنند و برخی نیز آن را دارای تبعات منفی فردی و اجتماعی دانسته و به صدور آن راضی نیستند.

اهداف پروژه

1. بررس هدف کلی:

آسیب شناسی اجرای علنی مجازات ها از منظر جامعه شناسی کیفری

اهداف اختصاصی:

بررسی ابعاد فقهی اجرای علنی مجازات در ملا عام.

بررسی نظرات موافقین و مخالفین اجرای علنی مجازات ها از منظر جامعه شناسی کیفری.

بررسی رابطهاجرای علنی مجازات ها با افزایش وقوع جرم و جنایت .

اجرای علنی مجازاتها از دیدگاه حقوق اسلام

بدون شک دستورهای اسلام هیچ گاه خالی از مصلحت نبوده و رعایت مصلحت نیز صرفا به خاطر سعادت و کمال انسان است; تا در این راستا، بشر از ارزش و کرامت خود برخوردار شده و از آن غافل نگردد، و گوهر عقل نیز که در وجود او نهاده شده برای تامین همین هدف بوده است. بنابراین، اگر انسان نسبت به این گوهر گرانبها غافل گردد و خشم و غضب خود را عاقلانه به کار نبندد و مرتکب جنایاتی شود، در واقع کرامت انسانی و ارزش بشری خود را از دست داده و به موازات این اعمال، کرامت همنوعان خود را نیز نادیده گرفته است.

از این رو اسلام برای بازگرداندن و حفظ کرامت انسان مجرم، راههای زیادی را تدارک دیده تا او در پرتو آن، سعادت و کرامت خود را بازیابد.
با بررسی در متون اسلامی بدست می آید که دیدگاه اسلام دست کم در برخی از جرایم مربوط به حق الله، قبل از ثبوت قطعی، نسبت به فرد مجرم و گناهکار، دیدگاهی تساهل آمیز و همراه با نادیده انگاشتن جرم می باشد در این قسمت شواهد فراوانی وجود دارد که ذکر آنها از حوصله این مقدمه خارج است و تنها به ذکر این مطلب بسنده می شود که هدف اسلام از مجازات، تربیت و سازندگی انسان مجرم می باشد. به همین جهت راه توبه را برای او باز کرده و آن را موجب سقوط مجازات قرار داده است . چنان که در جرمهای سنگین مانند زنا، لواط و... محملهایی را برای ثابت نشدن گناه مقرر کرده که موارد آن بر اهل دانش پوشیده نیست، و این همه، برای آن است که انسان مجرم اگر چه مرتکب جنایت شده ولی زمینه تربیت در او از بین نرفته و می توان وی را به سرشت اولیه اش بازگرداند.

اکنون با توجه به این مقدمه کوتاه برای روشن شدن موضوع مقاله که از ظرافت و حساسیت بالایی برخوردار بوده و در منابع فقهی و حقوقی کمتر از آن بحث شده، مباحث زیر را پی گیری می کنیم:

1- مشروعیت اجرای علنی مجازات.
2- موارد اجرای علنی مجازات.
3- مفهوم علنی بودن مجازات.
4- مفهوم طائفه در آیه نور.
5- اصل و قاعده اولی در کیفیت اجرای مجازات.

مشروعیت اجرای علنی مجازات

سؤال این است که آیا اجرای علنی مجازات، مشروعیت دارد، یا این کهتشریع و بدعت در دین به حساب می آید؟ در پاسخ به این پرسش باید گفت که در اصل مشروعیت اجرای آشکار حدود، هیچ گونه تردیدی نیست و در میان فقها نیز نسبت به مشروعیت این مساله هیچ گونه اختلاف نظری وجود ندارد; زیرا هم نص صریح قرآن در این رابطه وجود دارد و هم در سیره معصومین علیهم السلام این عمل تحقق یافته است.

در قرآن نسبت به مجازات فرد زنا کار آمده است: ولیشهد عذابهما طائفه من المؤمنین یعنی: باید طایفه ای از مؤمنین در مجازات فرد زانی و زانیه، حاضر و ناظر باشند و این حضور چیزی جز علنی بودن مجازات نیست. حتی برخی از فقها به دلالت جمله ولیشهد که صیغه امر و دستور است، حضور طایفه ای از مؤمنین را واجب می دانند; زیرا صیغه امر، طبق قاعده در وجوب ظهور دارد و اصل در آن، وجوب است....

فهرست مطالب

الف)بیان مساله

ب)ضرورت و اهمیت تحقیق

ج)فرضیه های تحقیق:

د)پیشینه تحقیق

و) اهداف پژوهش:

بررس هدف کلی:

اهداف اختصاصی:

ز)روش تحقیق

فصل اول

جرم

تعریف لغوی جرم

تعریف اصطلاحی جرم

تعریف جرم از دیدگاه های مختلف

تعریف جرم از نظر فقها

تعریف جرم از دیدگاه حقوق دانان

تعریف مجازات در حقوق اسلام

تعریف مجازات در حقوق عُرفی

شناخت مجازات

خصوصیات مجازات ها

ترهیبی و یا رنج آور بودن

خصیصه ترذیلی (رسوا کننده)

خصیصه مشخص بودن

خصیصه قطعیت

مبانی مجازت ها

مبانی نظریه بازدارندگی مجازات ها

نظریه مکافات عمل یا اثر وضعی جرم

نظریه اصلاحی و دفاعی مجازات

اصول حاکم بر مجازات ها

اصل قانونی بودن مجازات ها

تساوی مجازات ها

اصل شخصی بودن مجازات ها

انواع مجازات ها

طبقه بندی مجازات ها بر اساس درجه آنها

مجازات اصلی

مجازات تبعی

مجازات تکمیلی

طبقه بندی مجازات ها بر حسب ماهیت عینی آن ها

مجازات های بدنی

مجازات های سالب و محدود کننده آزادی

مجازات های مالی

مجازات های ممنوعیت از اشتغال به کسب یا شغل یا حرفه

مجازات های سالب حق

مجازات های سالب حیثیت

اقدامات تامینی و تربیتی

تعریف علن وملأعام

معنای لغوی

معنای اصطلاحی

تعریف ملأعام

معنای لغوی

معنای اصطلاحی

جامعه شناسی کیفری

جامعه شناسی انحراف

جامعه شناسی حقوقی

جامعه شناسی سیاسی

جامعه شناسی سازمان ها و تشکیلات

آسیب شناسی اجرای علنی مجازات ها

اجرای علنی مجازاتها از دیدگاه حقوق اسلام

مشروعیت اجرای علنی مجازات

موارد اجرای علنی مجازات

مفهوم علنی بودن مجازات

بررسی اجرای علنی مجازات ها در مقررات کیفری ایران

ضرورت طرح موضوع اجرای علی مجازات ها

جایگاه اجرای علنی مجازات ها در قوانین جزایی ایران:

جایگاه اجرای علنی مجازات ها در فقه

بحث انتقادی

دیدگاه های مثبت و منفی درباره اجرای علنی مجازات

آثار مثبت اجرای علنی مجازات

ارعاب و بازدارندگی فردی و اجتماعی

تنبیه و اصلاح بزهکار

اصلاح جامعه

جلوگیری از شایعه سازی در اجرای کیفرها

نمایش قبح جرم به جامعه و پیشگیری از تعطیلی کیفرها

شناساندن چهره واقعی بزهکار به اجتماع

برقراری نظم و آرامش عمومی

آثار منفی اجرای علنی مجازات

از بین بردن زمینه اصلاح و بازپروری بزهکار

ایجاد حس انتقام و کینه در بزهکار

اشاعه جرم در جامعه (جرم آفرینی)

بروز طغیان و شورش عمومی

عدم رعایت اصل شخصی بودن مجازات ها

بحث و نتیجه گیری

پیشنهادها