پایان نامه مقایسه تدریس مشارکتی و سخنرانی سنتی بر یادگیری دانش آموزان

این پژوهش با هدف بررسی و مقایسه ی روش تدریس یادگیری مشارکتی و روش سنتی سخنرانی بر میزان یادگیری و یاد داری دانش آموزان در درس علوم انجام گرفته است. در ادامه بخشهایی از متن تحقیق آورده شده است.

بیان مساله

با توجه به تغییرات و پیشرفت های سریعی که در علوم روی می دهد، دانش آموزان ما نیازمند روش هایی هستند که از طریق آن ها به مهارت های یادگیری دست یابند تا علوم را بهتر و سریع تر و همگام با پیشرفت ها بیاموزند و بتوانند بر فناوری جدید احاطه داشته در برابر همه لجام گسیختگی های فرهنگی مقاوم باشند جوامع صنعتی را اداره کنند، بتوانند موقعیت های نا آشنا را تجزیه و تحلیل کنندو برای مسائل جدید راه حلهایی بیابند و فشار روحی را که به سبب زندگی روزانه و امور غیره پیش می آید از بین ببرند.

اصولا هر تغییری در مناسبات و ساختار آموزشی و فرهنگی کلاس درس و هر نوع تصمیم گیری برای جایگزین نمودن روابط و پدپده های نو ، در واقع واکنشی منطقی به برآمدن تضادها و کشف نارسایی در ساختار ، هدف ها و برنامه های آموزشی گذشته است که مجموعه یا بخشی از آنها در گذر زمان قدرت انطباق با دگرگونیهای اجتماعی، سیاسی و اقتصادی جامعه را از دست داده اند.

برکسی پوشیده نیست که نظام آموزش و گذشته ما به دلایل مختلف سیاسی، اقتصادی و اجتماعی، بویژه در دهه های اخیر و با توجه به دگرگونیهای شتابان در عرصه های اجتماعی و اقتصادی، آن گونه که باید پاسخگوی نیازهای برنامه های توسعه نبوده و بعضا خود موجب ایجاد معضل و بحران بیشتر گردیده است لذا ایجاد تحول در روندهای گذشته برای دستیابی به اهداف نظام آموزشی که همانا یادگیری و یادداری مطالب یکی از مهمترین اهداف می باشد؛ اجتناب ناپذیر است.

تجربیات کشورهایی که سالها پیش از ما در نظام آموزشی خود تحول به وجود آورده اند، نشان می دهد که بهترین نقطه آغاز برای ایجاد تحول در کیفیت آموزش عمومی هر کشور ، متحول کردن درس علوم تجربی است ...

اصول تعیین و سازماندهی روشهای تدریس

سه عامل اصلی در تعیین اصول روشهای تدریس تاثیر دارند با توجه به هر یک از آنها می توان اصول و ضوابطی را برای انتخاب روشهای تدریس،به ویژه در دوره ابتدایی ،ارائه داد:

اصول مبتنی بر روان شناسی جدید

1.روش باید علاقه فعلی دانش آموزان را مورد توجه قرار دهد. و رشد علایق آینده او را بر انگیزد.

2.روش باید دانش آموز را برای دستیابی به هدفهای ارزشمند تربیتی تحریک کند.

3.روش باید برای فعالیتهای خلاق پنهان دانش آموزان فرصتهایی را فراهم سازد.

4.روش باید برای تفاوتهای فردی در توانایی ها و علایق و زمینه های دانش آموزان پیش بینی های لازم را به عمل آورد.

5.روش باید از طریق استفاده از مواد عینی فرصتهایی برای یادگیری فراهم سازد.

6.روش باید برای رشد مهارتهای اساسی از طریق استفاده از موقعیتهای معنادار پیش بینی هایی را به عمل آورد . موقعیت معنادار موقعیتی است که در آن تجربه های یادگیری و رغبت انگیز و رضایت بخشی برای کودک فراهم شود.

7.روش باید تجربه هایی فراهم کند که تا کودک بتواند به سطح کامل دوران کودکی حرکت کند.به عبارت دیگر روش تدریس باید برای کودک بهتر و مجاری رشد باشد ،نه موجب توقف در لذّت های آنی کودکی .

8.روش باید امکان تحقق یادگیری به معنای وسیع را فراهم سازد.

اصول مبتنی بر عملکرد های اجتماعی

1.روش باید روش باید به نحوی باشد که در طراحی، اجر او ارزشیابی معلم و دانش آموز هم کاری کنند.

2.روش باید بین راهنمایی معلم و آزادی دانش آموز تعادل به وجود آورد.

3.روش باید در مشارکت دانش آموزان در حل مسائل زندگی در مدرسه امکان لازم را فراهم سازد.

4. روش باید فرصت های توسعه ی فرایند های گروهی را برای دانش آموز فراهم سازد.

5. روش باید برای کوششهای فردی از طریق استفاده از هنجارهای گروهی انگیزه به وجود آورد.

6. روش باید برای تصمیم گیری و قبول مسئولیتها فرصتهایی به وجود آورد.

7. روش باید برای رشد تدریجی توانایی هدایت خود در دانش آموز فرصتهایی به وجود آورد.

اصول مبتنی بر هدفهای وسیع دوره ابتدایی

1.روش باید همه جنبه های رشد را در بر بگیرد.

2.روش باید تعادل مناسب در فعالیتهای دانش آموز به وجود آورد.

3.روش باید دانش آموز را به طرف اجتماع، ملت و جهان او سوق دهد.

4.روش باید امنیت و رضایت برای دانش آموز فراهم سازد.

5.روش باید فراتر از مهارتهای اساسی سه گانه عمل کند. و به مهارتهای دیگری مانند استدلال کردن و مهارتهای اجتماعی نیز دارد.

6.روش باید برای تقویت این مهارتها فرصت ایجاد کند.

یادگیری مشارکتی یا همیاری

یکی از اشکال بسیار مفید فعالیت گروهی یادگیری مشارکتی یا همیاری است و نظریه پردازان یادگیری مشارکتی معتقدند مهارت های مهم زندگی، مانند صحبت کردن، گوش دادن و حل مساله از طریق تجارب یادگیری مشارکتی تقویت می شود. در یادگیری مشارکتی دانش و تواناییهای یکدیگر را مورد بررسی قرار دهند و آنها را تایید یا رد کنند. به اندیشه های یکدیگر احترام بگذارند و دوستی های فراتر از دوستی های قومی، نژادی، جنسی و دیگر تقسیمات گروهی داشته باشند. در این روش، فرصت موفقیت به همه دانش آموزان داده می شود. اعضای گروه یکدیگر را از طریق تمرین و مباحثه آماده می کنند؛ در نتیجه، این روش انگیزه بیشتری را نسبت به روش های رقابتی در دانش آموزان ایجاد می کند، و می توان آن را در سطوح مختلف تحصیلی و در زمینه ها و موضوعات گوناگون اجرا کرد.

روش یادگیری مشارکتی

یادگیری مشارکتی برای انجام دادن انواع فعالیت ها و تکالیف تحصیل، از یادگیری درس های مختلف گرفته تا انجام پروژه های تحقیقی، مورد استفاده قرار می گیرد.

از جمله مدافعان این روش، جانسون و اسلاوین هستند. این روش مخالف روش رقابت فردی است و در آن یاد گیرندگان در گروه های کوچک با هم و به کمک هم به یادگیری می پردازند. بنا به گفته ی جانسون و جانسون در روش یادگیری مشارکتی دانش آموزان و دانشجویان یا با هم شنا می کنند یا با هم غرق می شوند

روش تدریس سخنرانی

روش سخنرانی در نظامهای آموزشی، سابقه ای طولانی دارد. ارائه مفاهیم به طور شفاهی از طرف معلم و یادگیری آنها از طریق گوش کردن و یاد داشت برداشتن از طرف شاگرد، اساس کار این روش را تشکیل می دهد. در این روش یک نوع انتقال یادگیری و رابطه ی ذهنی بین معلم و شاگرد ایجاد می شود. از خصوصیات این روش، فعال و متکلّم وحده بودن معلم و پذیرنده و غیر فعال بودن شاگرد است در فرایند تدریس، تمام عوامل تحت کنترل معلم است، او می تواند به هر ترتیبی که خود می پسندد درباره موضوع مورد نظر سخن بگوید و هر وقت لازم بداند آن را پایان دهد. انتقال پیام یک جریان فکری یک طرفه از طرف معلم به شاگرد است.

قدمت روش سخنرانی

شاید مبالغه نباشد اگر گفته شود سخنرانی، تقریبا سابقه ای به قدمت تاریخ بشر دارد. زیرا از زمانی که انسانها آموختند که چگونه با علائم و نمادهای شفاهی و گفتاری، احساسات و اطلاعات خود را کد گذاری کرده و به یکدیگر برسانند، سخن گفتن و نطق بشر آغاز گردید و از هنگامی که انسانها در قالب رسمی تر، مطالب و موضوعات را به دیگران منتقل ساختند، سخنرانی آغاز شد بیهوده نیست که برومند به نقل از برهان اظهار داشت " اولین کسی که بر منبر، ایراد خطبه نموده آدم (ع) بوده است."

اگر هدف سخنرانی آموزش مطالب و تدریس موضوعاتی - خواه در کلاس و یا در محیطی دیگر- باشد، در این صورت می توان از روش تدریس سخنرانی یاد کرد که " به عنوان یکی از قدیمی ترین و پر سابقه ترین روش های تدریس، مطرح می شود،"روش سخنرانی را عمده ترین روش آموزشی می داند که از دیرباز به وسیله ی اکثر معلمان به کار می رفته است...

فهرست مطالب

فصل اول: کلیات پژوهش

مقدمه

بیان مساله

اهمیت و ضرورت پژوهش

اهداف پژوهش

فرضیه ها

فصل دوم: ادبیات و پیشینه پژوهش

تعریف تدریس

چهار ویژگی در تعریف تدریس

کارکردهای درونی تدریس

نظریه های تدریس

رویکردهای نو در تدریس- یادگیری

تعریف روش تدریس

عوامل موثر در تدریس

ویژگی های اصلی روش های تدریس موثر

اصول تعیین و سازماندهی روشهای تدریس

نگرش های جدید آموزشی

پیشروان روشهای جدید

روشهای نو و روان شناسی

روش های تاریخی

روشهای تدریس سنتی و متداول

انواع روشهای سنتی متداول

روش حفظ وتکرار

روش سخنرانی

روش های نوین آموزش فعال

ویژگیهای عمومی روشهای فعال تدریس

روشهای نوین آموزش فعال

روش پرسش و پاسخ

محاسن و محدودیتهای روش پرسش و پاسخ

روش آزمایشی (آزمایشگاهی)

محاسن و محدودیتهای روش آزمایشی

الگوی حل مسأله

روش یادگیری اکتشافی

یادگیری مشارکتی یا همیاری

روش یادگیری مشارکتی

ویژگیهای کلاس مشارکتی

چالش های کلاس مشارکتی

دلایل استفاده از یادگیری مشارکتی

خواص یادگیری مشارکتی

ویژگیهای برجسته یادگیری مشارکتی

تاکیدهای جدید بر یادگیری مشارکتی

پیشینه پژوهش

پژوهشهای داخلی

پژوهشهای خارجی

تعریف مفهومی

تعریف عملیاتی

یادگیری اصیل و پایدار و موثر

عوامل موثر در یادگیری

اصول مبتنی بر قوانین یادگیری

اصول ارایه شده در ایجاد و نگهداری یک محیط یادگیری مساعد

فصل سوم: جامعه آماری پژوهش

روش پژوهش

جامعه ی آماری

ابزار پژوهش

نمونه آماری

روایی و پایایی ابزارهای اندازه گیری

روش آماری

فصل چهارم :یافته های پژوهش

یافته های توصیفی

یافته های استنباطی

فصل پنجم :بحث و نتیجه گیری

نتیجه گیری

محدودیتها

پیشنهادها

منابع